Tomaten zijn de vruchten, of beter gezegd het eetbare deel van de tomatenplant, de Solanum lycopersicum. Van de plant zijn alleen de vruchten eetbaar, het overige deel van deze plant, die deel uitmaakt van de nachtschade familie, is giftig. Alhoewel het een meerjarige kruipende plant is wordt deze geteeld als eenjarige. Er zijn talloze soorten en kleuren tomaten verkrijgbaar. Ideaal om te kweken in de eigen tuin, maar ook prima te telen op het balkon (
balkon tomaat).
De tomaat heeft diverse symbolische betekenissen. Vanuit de psychologische kant wordt de tomaat, die ook wel bekend staat als liefdesappel, altijd in samenhang gebracht met geestelijke en lichamelijke liefde. Wordt gekeken naar de symbolische betekenis van de tomaat in dromen dan staat deze vaak voor het eigen liefdesleven, een nieuwe of geheime relatie of algemene gezondheid. Voor de
SP die de tomaat als logo gebruikt heeft de tomaat de volgende betekenis: boordevol vitamines en een groot protestwapen tegen slechte politieke bewindvoering.
Bij voorkeur worden tomaten niet in de koelkast bewaard, maar op een koele plek. De meest ideale temperatuur voor tomaten is 12ËšC. Houd bij het bewaren van tomaten rekening met het feit dat deze veel ethyleen produceren waardoor groente, fruit en bloemen in de omgeving van de tomaten sneller kunnen bederven. Tomaten bewaar je dus liever niet samen met andere groenten zoals
komkommer, champignons,
aubergine, kool of
broccoli.
Tomatenplanten kunnen flink in de hoogte groeien en moeten opgebonden worden, omdat de stam niet sterk genoeg is om de plant te kunnen dragen. Voor het opbinden wordt gebruik gemaakt van bamboestokken waarlangs de tomaat geleid kan worden. De stam van de tomaat wordt bevestigd door middel van tomatenclips of een touw. Bij het gebruik van een touw moet erop gelet worden dat er ruimte gelaten wordt tussen de stok en de stam, omdat de stam naarmate de groei vordert dikker zal worden. Het eerste opbinden gebeurd als de plant 30 cm groot is.
Afhankelijk van de gekozen soort moeten tomatenplanten getopt en gediefd worden. Bij het toppen wordt de hoofdloot gesnoeid. Dit gebeurt een maand voor de eerste nachtvorst of als de tomatenplant buiten reikwijdte dreigt te groeien. Voor het dieven worden overbodige zijtakken verwijderd. Alle zijloten onder de eerste takken met bloemen worden verwijderd. Als de plant groter is worden bovendien alle zijtakken verwijderd op 4 tot 5 goed vruchtdragende takken na. Hierdoor blijven er goed producerende takken over die gezonde vruchten zullen dragen.
Momenteel bestaan er ongeveer 60 verschillende soorten tomaten. Globaal zijn deze tomaten onder te verdelen in:
ronde tomaten, pruimtomaten, trostomaten,
vleestomaten, cherrytomaten,
snacktomaten, troscocktailtomaten en troscherrytomaten. Deze tomaten variëren in gewicht van 15 tot ruim 150 gram per stuk. Naast de bekende rode tomaten zijn er tegenwoordig ook zwarte, gele en zebra (groen gestreepte) tomaten te koop. Alle tomaten hebben een eigen smaak en kunnen op verschillende manieren in de keuken gebruikt worden.
